21 سپتامبر از سوی سازمان ملل به عنوان روز جهانی صلح نامگذاری شده است. اما این ایده که در ۳۵ سال پیش شکل گرفت تا چه حد توانسته به پیشبرد صلح در جهان کمک کند؟
به گزارش ایسنا، هر سال و به طور سنتی سومین سه‌شنبه ماه سپتامبر، مجمع عمومی سازمان ملل برگزار می‌شود. در زمان برگزاری مجمع عمومی سال ۱۹۸۱ در ۲۱ سپتامبر، تصمیم گرفته شد که این روز یعنی سومین سه‌شنبه ماه سپتامبر به عنوان روز جهانی صلح انتخاب شود. همچنین قرار شد تا در این روز وضعیت صلح در خود کشورها و نیز بین کشورها و بین مردم نواحی مختلف جهان بررسی شود.
در ۳۰ نوامبر همان سال قطعنامه ۳۶۶۷ سازمان ملل این روز را به عنوان روز جهانی صلح انتخاب کرد و مقرر شد که در این روز تمام جنگ‌ها و درگیری‌ها مشمول آتش‌بس قرار بگیرند، سلاح‌ها به زمین گذاشته شوند و از خشونت پرهیز شود.
پس از راه‌اندازی کمپین "یک روز برای صلح" توسط جرمی گیلی، بازیگر و فیلمساز انگلیسی، مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر ۲۰۰۱ قطعنامه ۵۵۲۸۲ را تصویب کرد که بر اساس آن از سال ۲۰۰۲ هرسال روز ۲۱ سپتامبر به عنوان روز جهانی صلح تعیین شد.
به این ترتیب ایده قرار دادن یک روز به عنوان روز جهانی صلح، ۳۵ سال است که شکل گرفته و ۱۴ سال است که روز ۲۱ سپتامبر رسما به عنوان روز جهانی صلح نامگذاری شده است. هرچند که روز جهانی صلح در میان مردم و شهروندان عادی کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد.
حداقل هشت کشور در حال جنگ
به گزارش دویچه‌وله بر اساس جدول مناطق بحرانی وزارت امور خارجه آلمان، دو قاره افریقا و آسیا هریک با ۱۴ کشور بحران‌زده و پرخطر در صدر جدول مناطق بحرانی قرار دارند. برخی از این کشورها تنها برای سفر شهروندان آلمانی به آنجا، در لیست هشدار قرار گرفته‌اند اما برخی دیگر مثل لیبی، سومالی، سودان جنوبی و آفریقای مرکزی در آفریقا و افغانستان، عراق، یمن و سوریه در آسیا به طور جدی در لیست مناطق بحرانی هستند.
آمریکای جنوبی با سه کشور کلمبیا، ونزوئلا و پرو و آمریکای شمالی با دو کشور گواتمالا و مکزیک در رده‌های بعدی مناطق پرخطر قرار دارند.
در اروپا بر اساس لیست وزارت خارجه آلمان، تنها کشور اوکراین جزو مناطق تا حدی پرخطر قرار دارد و برای سفر به آنجا هشدار داده شده است.
در استرالیا نیز تنها جزیره پاپائوآ گینه نو به دلیل بالا بودن آمار جرم و جنایت در این لیست قرار گرفته است.
اگر عامل ریسک خطر برای سفر را کنار بگذاریم و نگاهی به وضعیت کشورهایی که در این لیست قرار داده شده‌اند بیندازیم، پی می‌بریم که در حال حاضر حداقل هشت کشور جهان که همگی در آفریقا و آسیا هستند در حالت جنگی به سر می‌برند: لیبی، سومالی، سودان جنوبی، آفریقای مرکزی، افغانستان، عراق، یمن و سوریه.
در کشورهایی مثل بحرین، مصر، الجزایر، چاد، کنگو، نیجریه، نیجر، پاکستان، فیلیپین، هند و مناطق مرزی آذربایجان و ارمنستان نیز درگیری‌های داخلی و گاه گسترده وجود دارد.
ترک مخاصمه برای یک روز؛ آیا عملی است؟
آیا در این کشورها در روز ۲۱ سپتامبر آتش‌بس برقرار می‌شود؟ آیا طرف‌های درگیر به احترام تصمیمی که در ۳۵ سال پیش گرفته شده، تنها در همین یک روز مخاصمه و درگیری را کنار می‌گذارند؟
برای پاسخ به این پرسش کافی است تنها نگاهی به سوریه به عنوان بزرگترین نقطه بحران کنونی جهان و کشوری که بیشترین میزان درگیری‌ها و مخاصمات در آن جریان دارد، بیندازیم.
آتش‌بسی که از ۱۲ سپتامبر در این کشور برقرار شده بود، سحرگاه روز دوشنبه ۱۹ سپتامبر یعنی دو روز مانده به روز جهانی صلح پایان گرفت بدون آنکه برای تمدید آن حداقل تا روز جهانی صلح، تلاشی صورت گیرد. مردم سوریه از امروز دوباره زیر باران بمب و موشک خواهند بود.
در یمن یکی دیگر از مناطق به شدت بحران‌زده و جنگی آسیا، مذاکرات صلح هر روز به تعویق می‌افتد. در تازه‌ترین اظهار نظر، عبد ربه منصور هادی رئیس‌جمهور مستعفی یمن، اعلام کرده که تنها به شرط آنکه خروجی مذاکرات صلح منطبق با طرح شورای همکاری خلیج فارس باشد و نیز قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت مبنی بر تحریم تسلیحاتی شورشیان رعایت شود، حاضر به شرکت در مذاکرات صلح خواهد بود.
یمن صحنه نبرد میان حوثی‌ها و نیروهای عبدالله صالح از یک سو با دولت مستعفی یمن به ریاست منصور هادی و از سوی دیگر است با ائتلافی به رهبری عربستان است که از ماه مارس ۲۰۱۵ شروع به بمباران مواضع شیعیان حوثی کرده است. در اثر این بمباران‌ها تا کنون صدها غیرنظامی جانشان را از دست داده‌اند.
تنها سه روز مانده به روز جهانی صلح، در لیبی با حمله به تاسیسات نفتی در بنغازی، آتش جنگ که چند روز نسبتا آرام شده بود دوباره شعله‌ور شد. پس از سقوط معمر قذافی، رهبر سرنگون‌شده لیبی، این کشور در بحران و هرج و مرج فرو رفت و به این ترتیب نیروهای "دولت اسلامی" فرصت ورود به لیبی و استقرار در این کشور را پیدا کردند.
وضع در سایر نقاط بحران‌زده و جنگی نیز بر همین منوال است. آیا ایده تنها یک روز برای صلح شکست خورده است؟
نداشتن بازوی اجرایی
اما بوده‌اند قطعنامه‌هایی که با توافق تمامی پنج عضو دارای حق وتو صادر شده‌اند و همچنان به آنها بی‌توجهی می‌شود. از جمله قطعنامه ۲۲۴۴ شورای امنیت که در نوامبر ۲۰۱۵ با اکثریت قاطع آرا تصویب شد.
این قطعنامه تشکیل یک دولت وحدت ملی درسوریه را پیش بینی کرده و خواستار توقف فوری حملات به هدف‌های غیرنظامی در این کشور جنگ‌زده شده است.
همچنین بر ضرورت آتش بس و توقف حملات به غیرنظامیان از سوی تمامی گروه‌های مسلح درسوریه و نیز حل و فصل سیاسی اختلافات بین گروه‌های درگیر در بحران سوریه تاکید شده است.
براساس پیش نویس این قطعنامه قرار بود مکانیزمی برای نظارت، راستی آزمایی و گزارش آتش بس ظرف مدت یک ماه تدوین شود.
حالا نزدیک به یک سال از صدور این قطعنامه می‌گذرد و هیچیک از بندهای آن هنوز اجرا نشده‌اند.
رویای دنیایی عاری از جنگ و لبریز از صلح، شاید رویایی بزرگ و تا حدی دست نیافتنی باشد. اما داشتن تنها یک روز بدون جنگ و خونریزی و خشونت چندان رویای محالی نیست؛ اگر تلاش‌ها برای تحقق آن کافی باشد.
){kind=link}